Het belangrijkste feest van het jaar is niet Kerstmis, maar Pasen. Zondag 9 april is het zover. Pasen is zelfs zó belangrijk dat de Kerk er een driedaagse, een ‘triduüm’ van gemaakt heeft. De vieringen van Witte Donderdag, Goede Vrijdag en de Paaswake op Stille Zaterdag zijn eigenlijk één grote viering met ups en downs. Genoeg reden om alle drie de dagen een van onze kerken te bezoeken. Er is een royaal aanbod aan vieringen, elk met een rijke symboliek en indringende verhalen, gebeden en gezangen. Elke dag heeft zijn eigen kleur, letterlijk en figuurlijk:
Witte Donderdag
Het Paastriduüm begint op de avond van Witte Donderdag. Wit is een verwijzing naar de witte kleur van de kazuifels van de voorgangers, maar ook naar de viering van de eucharistie. Dat wij in onze parochies de mis vieren, heeft direct te maken met Jezus, die op de avond van zijn arrestatie met zijn vrienden samen was, brood nam, God dankte, het brak en ronddeelde en zei: “Dit is mijn Lichaam”. Zo liet hij ook de wijn rondgaan, terwijl Hij zei: “Dit is mijn Bloed”. Lichaam en Bloed, vlees en bloed, Jezus geeft zich helemaal. En Hij zegt ook nog: “Blijf dit doen om mij te gedenken”. Die oproep om brood te blijven delen, het leven, lief en leed met elkaar te blijven delen, staat aan de wieg van onze eucharistieviering. Het is trouwens bijzonder dat we op Witte Donderdag in het evangelie niet horen over brood en wijn, maar over de voetwassing die aan het Laatste Avondmaal vooraf gaat. Jezus wast de voeten van zijn leerlingen. Hij is niet de leider, de koning die ze graag zouden willen, Hij is gekomen om te dienen. Ook hiervoor gelden die woorden: Blijf dit doen!
Goede Vrijdag
Op het einde van de Witte Donderdagviering merk je dat we al op de vooravond van Goede Vrijdag zijn. De ciborie met de hosties wordt weggedragen naar een rustaltaar, de kaarsen gedoofd, het altaar ontbloot. In een kale kerk gaan we de stilte in. Op Goede Vrijdag zijn er twee soorten vieringen: de kruisweg, waarbij we langs de veertien staties lopen van Jezus’ weg met het kruis. En ’s avonds is er op enkele plaatsen een eenvoudige viering, waarin het Lijdensverhaal zoals de evangelist Johannes dat heeft opgetekend gelezen wordt. Daarna kan iedereen het kruis vereren, met bloemen of licht. En tenslotte is er de grote voorbede, waarin voor kerk en wereld wordt gebeden. Wat opvalt: de viering begint niet met een kruisteken en eindigt niet met de zegen (zoals ook de Witte Donderdagviering niet eindigt met een zegen: de vieringen lopen in elkaar over. Zoals gezegd: het is één viering.
Stille Zaterdag
Zaterdag wordt Stille Zaterdag genoemd, omdat er dan niets gebeurt in de kerk: ‘wegens omstandigheden gesloten’. We wachten op Pasen. Dat wachten krijgt concreet gestalte in de Paaswake, waarin we de tijd nemen om te waken, terwijl we een aantal lezingen uit de Bijbel lezen: o.a. over de schepping, de uittocht uit Egypte en natuurlijk het Paasevangelie over Jezus’ opstanding uit de dood. Aan het vuur dat we ophalen bij het Vuur aan de Parade ontsteken we de Paaskaarsen. Dat licht gaat als een lopend vuurtje de kerk door. Iedereen krijgt een kaarsje. Er wordt ook water gezegend. We denken terug aan onze doop. In sommige kerken worden de mensen besprenkeld met water, op andere plaatsen wordt iedereen uitgenodigd om naar voren te komen en een kruisteken te maken met water. En natuurlijk vieren we de eucharistie en ontvangen de communie. Wat een feest!
pastoor Paul Janssen
