Deze week is het 70 jaar gelden dat de watersnoodramp plaatsvond. Het water van de zee sloeg dijken weg, sleurde huizen, dieren en mensen mee. Zoals we nu op televisie of onze telefoon beelden zien van verre oorden waar het water grote verwoesting aanricht, zo was het bij ons ook. De weinige beelden die er in zwart wit van zijn, zijn al behoorlijk indrukwekkend. Hoe moet het voor de mensen geweest zijn die het hebben meegemaakt?
In een radio uitzending over de watersnoodramp hoorde ik een vrouw haar verhaal vertellen. Zij zijn van het gammele dakje van hun huis gehaald in Zeeland, in een bootje zijn zij naar hoger gelegen land gebracht. Ze hebben nog naar opa en oma gezwaaid, en dat was de laatste keer dat zij hen hebben gezien. De reis ging verder in een bus en ze werden in Den Bosch is een enorme hal opgevangen, en daar “was alles”. Eten, drinken, schone kleren, medische zorg, een plek om te slapen. Van daaruit werd het gezin van deze mevrouw bij een gastgezin onder gebracht, en daar kreeg zij van het meisje uit dat gezin het mooiste cadeau wat zij ooit heeft gekregen: haar pop.
Het water had alles weggespoeld wat van betekenis was voor de vrouw die toen een kind was. Maar ook door dat water had zij het mooiste gekregen wat ze ooit gekregen heeft. Die pop, die zij nog steeds had, stond voor goedheid, voor zorgzaamheid, voor betrokkenheid.
Er zijn veel van dit soort verhalen deze tijd in de verschillende media verschenen. Het grote menselijke leed van het verlies van familie en vrienden; het verlies van familie erfgoed als boerderij en vee, het opnieuw moeten beginnen. En daarnaast de vele verhalen van ogenschijnlijke kleine gebeurtenissen of gebaren van mens tot mens, die een diep impact hebben gehad in het positieve.
Het heeft mij geraakt wat er mogelijk kan zijn, als wij mensen achter elkaar gaan staan om een ramp het hoofd te bieden en andere, onbekende mensen te ondersteunen.
Water, wat zo nodig is om te kunnen leven, is zowel leven gevend, leven reddend als verwoestend. Als Nederlanders zijn wij opgevoed met het idee van watermanagement, we moeten het water buiten de dijken houden en we hebben het water nodig om het land vruchtbaar te houden voor ons voedsel.
Vanuit onze geloofstraditie hebben wij ook een band met water. Wij zijn gedoopt met water. We vieren dat Jezus in de Jordaan is gedoopt en in het verhaal van Mozes speelt water ook een grote hoofdrol.
Straks, in de Paasnacht als wij onze doopbelofte hernieuwen worden wij besprenkeld met gezegend water en houden wij de nieuwe Paaskaars ook in het doopbekken. Bij een uitvaart, brengen wij met wijwater een laatste groet en eer aan wie wij liefhadden.
Water, we zijn er zo mee verbonden, het is zo toegankelijk voor ons. Als we de kraan open draaien, dan is het er, schoon om te drinken, genoeg om mee te doen wat we willen. Nu, bij het herdenken van de watersnoodramp, mag het water ons ook aan het denken zetten.
Wat moeten wij doen om op een goede manier verbonden te blijven met dat water? Hoe kunnen wij meewerken aan een Nederland en een wereld waarin water toegankelijk blijft en geen bedreiging wordt zoals toen.
Hoe kunnen wij, vanuit onze doop, letterlijk zorgen voor onze wereld waarin water eerlijk verdeeld moet worden? En hoe kunnen wij er zijn voor anderen als het water figuurlijk aan de lippen staat?
Het verhaal van die mevrouw en haar pop kan ons misschien op het spoor zetten. We kunnen beginnen door onze “poppen” te delen.
Pastoraal werker Johanneke Bosman
