Deze maand is de wereldwijde voorbereiding begonnen op de bisschoppensynode in 2023 met de titel: ‘Voor een synodale Kerk: communio, participatio, missio’. De drie laatste woorden komen uit het Latijn en betekenen zoveel als gemeenschap, deelname en zending.
Het begrip ‘synode’ is geen onbekend begrip. Ben je een beetje op de kerk betrokken, heb je er wel eens van gehoord. Maar wat betekent het precies?
Het komt uit het Grieks en het is een samenvoeging van twee woorden, ‘sun’ en ‘hodos’. Die betekenen ‘samen’ en ‘weg’. Het gaat om een gemeenschappelijke weg, een weg die je samen wilt bewandelen. Wil je een gemeenschappelijke weg gaan, moet je vooral leren naar elkaar te luisteren, en je niet alleen maar blind staren op je eigen weg. Samen op weg betekent kortom: gemeenschap, deelname en weten dat je gezonden bent.
Het woord ‘weg’ is geen toeval. De eerste christenen worden “mensen van de weg” genoemd (Handelingen 9, 2). En Jezus noemt zichzelf de weg: “Ik ben de weg, de waarheid en het leven”. Christenen zijn altijd mensen die samen op weg zijn, de weg van Christus, de weg die ons wordt gewezen en gegeven door de Geest.
Paus Franciscus heeft ieder bisdom opgeroepen deel te nemen aan de voorbereidingen op de synode en daarvoor materiaal aangereikt. Dat moet zo breed mogelijk wordt besproken. Niet dat iedereen om tafel moet gaan zitten, maar wel dat de belangrijke groepen in het bisdom worden gehoord of geraadpleegd. En al deze bevindingen komen in 2023 samen in Rome, waar onder de leiding van Geest naar een weg zal worden gezocht om in onze tijd geïnspireerd Kerk te zijn.
Een spannend proces omdat de verschillen wereldwijd groot zijn. Kijk bijvoorbeeld maar naar de Kerk in Europa en de Kerk in Afrika. De één is oud, rijk en soms uitgeblust, de ander is jong, arm maar vol nieuw elan. Europa was het centrum, maar is nu periferie op de kerkelijke wereldkaart. Samen op weg gaan, wereldwijd, waarbij wij Europeanen niet meer bepalend zijn voor de richting, kan een hele uitdaging voor ons zijn.
En wij zijn niet de enigen die op weg gaan. Allen die gestorven zijn in de hoop op het eeuwig leven zijn ons voorgegaan, en hebben het geloof aan ons doorgegeven. Natuurlijk nemen de heiligen hierbij een zeer bijzondere plaats in. En we gaan ook op weg met de toekomstige generaties, aan wie we de rijkdom van het geloof willen doorgeven, en aan wie we Gods schepping als een kostbare schat willen toevertrouwen.
Diaken René de Weerd
