Het woord Catechismus zal zeker bij de ouderen onder ons herinneringen oproepen, en als je hun verhalen mag geloven, niet altijd even prettige. De catechismus was een boekje waarmee door middel van korte vragen en antwoorden aan kinderen het katholieke geloof werd geleerd. Nu zou je het gewoon stampwerk noemen en is het als didactische methode not done. Maar velen die het uit hun hoofd hebben moeten leren zullen misschien nog met een meesmuilende glimlach de eerste vraag kunnen oplepelen: “Waartoe zijn wij op aarde?” Het antwoord mag u zelf geven.
In Duitsland werd het boekje der Kanisi genoemd, naar de man die het heeft geschreven: Petrus Canisius (Piet Kanis). Hij werd in 1521 in Nijmegen geboren, in hetzelfde jaar waarin de katholieke Kerk en Luther ieder hun eigen weg gingen. Hij trad in bij de Jezuïeten, en werkte in het Duitstalige gebied. Omdat hij zag hoe zwak de Kerk daar was, vooral omdat de mensen niet wisten wat het geloof inhield, heeft hij de Catechismus geschreven. Want voor hem was duidelijk: de christelijke wijsheid, de vrede op aarde en het persoonlijke geluk hangt af van het doorleefde geloof van ieder mens.
In zijn gebeden vroeg hij om drie dingen: vrede, liefde en standvastigheid. Bekend is zijn uitspraak: “Barmhartigheid jegens de armen en gebed tot God: dat zijn twee vleugels om naar de hemel te vliegen." Canisius stond bekend om zijn mildheid en vriendelijkheid. Hij veroordeelde niemand. Ook niet de protestanten die hij bestreed, omdat hij eerbied had voor hun Godsverlangen.
Dit jaar is het 500 jaar geleden dat deze Nederlandse heilige, die ook wel de tweede apostel van Duitsland wordt genoemd, werd geboren. Zijn feest wordt op 21 december in de wereldkerk gevierd. De Catechismus mag dan verouderd zijn als methode, zijn insteek niet. Want laten we eerlijk zijn, hoe staat het met de kennis van de inhoud van het geloof onder de katholieke bevolking? Het is misschien een idee om op zijn feestdag een kaarsje op te steken en te bidden voor de groei van het geloof in onze Kerk, met het oog op de vrede op aarde en het geluk voor alle mensen.
Diaken René de Weerd
